Leesbevordering en leesvaardigheid in het vmbo: noodzaak en kansen

Kennis, ervaringen en inzichten.

Auteur(s)

ITTA Stichting Lezen

Samenvatting

In deze notitie worden verschillende ervaringen en inzichten gedeeld over leesbevordering en leesvaardigheid in het vmbo. Thema’s die onder andere aan bod komen zijn: de leesvaardigheid van leerlingen, initiatieven om leesprestaties te verbeteren, vakoverstijgend taalbeleid, professionalisering van docenten, de bibliotheek en de mediatheek en de thuisomgeving. 

Aanbevelingen

Op schoolniveau

  • Besteed voldoende tijd en aandacht aan het leesonderwijs en neem een hoog leesniveau als uitgangspunt. Heb dus hoge verwachtingen van leerlingen.
  • Kies voor een brede, vakoverstijgende en gestructureerde aanpak van het leesonderwijs waarin aandacht besteed wordt aan technisch lezen, zakelijk lezen en vrij lezen.
  • Ontwikkel een taalbeleid dat gesteund wordt vanuit de directie, docenten Nederlands én docenten van de andere vakken.
  • Zorg voor schoolbreed beleid op het gebied van taal en geletterdheid waarin overlegd en samengewerkt wordt tussen partijen uit het onderwijs en de cultuursector.
  • Stel een taalcoördinator aan en richt een taalbeleidsgroep op.
  • Kies voor opbrengstgericht werken waarin de leer- en leesontwikkeling van de leerlingen centraal staat, maar let op dat dit niet doorslaat naar toetsgericht werken.
  • Geef onderwijspersoneel de kans zich te professionaliseren om de leesontwikkeling en de leesmotivatie van leerlingen te bevorderen.
  • Zorg voor de aanwezigheid van een schoolmediatheek en stel een mediathecaris aan.
  • Moedig aanstaande docenten aan veel zelf te lezen en vergroot hun kennis over motiverende leesdidactiek.
  • Doe mee aan landelijke leesbevorderingprojecten.
  • Begeleid als school ouders bij het stimuleren van het lezen thuis.

Op groeps-/klasniveau

  • Zorg dat je als docent een brede opvatting hanteert over lezen. Laat leerlingen fictie lezen, non-fictie, kranten en tijdschriften.
  • Besteed aandacht aan vrij lezen en vrijetijdslezen in de klas, zodat leerlingen leeskilometers maken.
  • Gebruik lesmethodes niet als enige leidraad maar zorg voor een gevarieerd leesaanbod.

Literatuurverwijzing

ITTA & Stichting Lezen (2014). Leesbevordering en leesvaardigheid in het vmbo: noodzaak en kansen. Amsterdam: Stichting Lezen.