De lat hoog voor vakonderwijs: taalbeleid in de klas via taalgerichte vakdidactiek

Artikel over de achtergronden en invulling van de didactiek van taalgericht vakonderwijs

Auteur(s)

Maaike Hajer

Samenvatting

Taalgericht vakonderwijs is een manier om de kwaliteit van vakonderwijs hoog te houden en gaat uit van drie didactische principes: context, interactie en taalsteun. Door het bieden van een context wordt nieuwe leerstof in verband gebracht met kennis die leerlingen al hebben uit schoolse en alledaagse ervaringen. Het principe interactie zorgt voor het tot stand komen van kennis door te praten met anderen of erover te schrijven. Door het geven van taalsteun in de les worden leerlingen geholpen bij het begrijpen en zelf produceren van nieuwe taal in het vak.

Aanbevelingen

Op schoolniveau

  • Formuleer een schoolbreed taalbeleid.
  • Volg de taalontwikkeling en houd de schoolresultaten van de leerlingen bij.

Op groeps-/klasniveau

  • Investeer in het verbinden van nieuwe leerstof aan eigen belevingen, ervaringen zodat het aansluit bij de voorkennis van leerlingen.
  • Werk met veel voorbeelden en/of vraag voorbeelden aan je leerlingen.
  • Licht kernbegrippen toe, schrijf kernbegrippen op het bord, laat kernbegrippen opschrijven door de leerlingen, leg relaties tussen begrippen uit, laat leerlingen begrippen verwoorden en stimuleer gesprekken over begrippen.
  • Bespreek de vakinhoudelijke doelen en taaldoelen aan het begin van de les/lessenreeks. Evalueer ze aan het einde en plaats ze in een groter geheel.
  • Doe de aanpak van denkprocessen hardop voor (modelen) en stimuleer de uitleg van vakinhoudelijke taalproductie.
  • Stimuleer het stellen van open, vakinhoudelijke vragen bij teksten door leerlingen en bevorder dat leerlingen elkaar vragen stellen en daarbij de vakbegrippen gebruiken.
  • Geef leerlingen feedback op hun gebruik van school- en vaktaal en gebruik zelf rijke taal met veel school- en vaktaal.

Literatuurverwijzing

Hajer, M. (2008). De lat hoog voor vakonderwijs: taalbeleid in de klas via taalgerichte vakdidactiek. Vonk.